Tổng quan về U bao hoạt dịch khuỷu tay
Một hướng dẫn trực quan để hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả.
U bao hoạt dịch là gì?
U bao hoạt dịch (còn gọi là u nang hoạt dịch, ganglion cyst) là một dạng khối u lành tính thường gặp ở vùng khớp hoặc gân. Khối u này hình thành do dịch khớp thoát ra ngoài, tích tụ lại trong một bao chứa, tạo nên cục tròn hoặc bầu dục mềm.
Vị trí xuất hiện phổ biến nhất là ở:
-
Cổ tay
-
Bàn tay, ngón tay
-
Mắt cá chân, bàn chân
-
Hiếm gặp ở gối, khuỷu tay hoặc vai
Mặc dù không nguy hiểm tính mạng, nhưng u bao hoạt dịch có thể gây khó chịu, hạn chế vận động và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày.
U bao hoạt dịch chiếm hơn 60% các khối u mô mềm ở bàn tay và cổ tay.
Nguyên nhân hình thành u bao hoạt dịch
Hiện chưa có kết luận chính xác về nguyên nhân, nhưng một số yếu tố nguy cơ được ghi nhận:
-
Chấn thương khớp hoặc gân lặp đi lặp lại.
-
Áp lực cơ học lâu dài (người làm việc tay chân, dân văn phòng đánh máy nhiều).
-
Thoái hóa khớp hoặc bệnh lý về khớp.
-
Di truyền (một số nghiên cứu cho thấy có yếu tố gia đình).
Triệu chứng thường gặp
Người bệnh có thể nhận biết u bao hoạt dịch thông qua:
-
Xuất hiện khối u mềm, tròn hoặc hơi dẹt, di động dưới da.
-
Kích thước thay đổi theo thời gian (có thể to dần hoặc tự nhỏ lại).
-
Cảm giác tức nặng, đau âm ỉ, nhất là khi vận động.
-
Một số trường hợp gây tê bì, chèn ép dây thần kinh lân cận.
Chẩn đoán u bao hoạt dịch
Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ thường dựa vào:
-
Khám lâm sàng (quan sát hình dạng, vị trí, độ di động).
-
Siêu âm phần mềm để xác định bản chất nang dịch.
Ai có nguy cơ cao: Một số yếu tố có thể làm tăng khả năng phát triển u bao hoạt dịch.
Cách điều trị u bao hoạt dịch
Tuỳ mức độ triệu chứng, có 3 hướng điều trị chính:
-
Theo dõi
-
Với khối u nhỏ, không đau, không ảnh hưởng vận động.
-
-
Điều trị bảo tồn
-
Bất động tạm thời
-
Hút dịch bằng kim nhỏ
-
Tiêm thuốc hỗ trợ sau hút dịch (giảm nguy cơ tái phát)
-
-
Phẫu thuật
-
Cắt bỏ hoàn toàn khối u và bao hoạt dịch
-
Áp dụng khi u tái phát nhiều lần, gây đau hoặc chèn ép
-
So sánh các phương pháp điều trị:
Việc lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào triệu chứng và mức độ ảnh hưởng. Tỷ lệ tái phát là một yếu tố quan trọng cần cân nhắc.
Các dấu hiệu cần đi khám bác sĩ
Mặc dù lành tính, bạn nên đi khám nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây để được chẩn đoán và tư vấn chính xác.
- Đau kéo dài hoặc dữ dội: Đặc biệt khi vận động khớp.
- Khối u thay đổi nhanh: To lên, thay đổi hình dạng hoặc gây khó chịu.
- Tê bì, ngứa ran, yếu cơ: Dấu hiệu chèn ép thần kinh.
- Sưng, nóng, đỏ, hoặc sốt: Có thể là dấu hiệu của viêm hoặc nhiễm trùng.
Phòng ngừa u bao hoạt dịch tái phát
-
Tránh vận động lặp đi lặp lại quá mức
-
Giữ tư thế làm việc đúng
-
Tập luyện nhẹ nhàng để tăng độ bền cho khớp
-
Tái khám định kỳ sau khi điều trị
